Địa đạo Vịnh Mốc – Nơi dân quân Việt Nam từng sống 2 ngàn ngày đêm!

Quảng Trị – Mảnh đất anh hùng! Mỗi khi nhắc đến Quảng Trị, người ta vẫn đều hay hoài niệm về những năm tháng chiến tranh, chia cắt hai miền của đất nước. Và kí ức về những năm tháng đầy bom đạn, máu lửa, về những ý chí quật cường, về tình yêu đất nước, “một tấc không đi, một ly không rời” vẫn mãi mãi còn đó. Nói đến đây, ta lại nhớ ngay đến một trong những địa đạo có quy mô lớn nhất đó là địa đạo Vịnh Mốc. Đây được xem là thành tựu kỹ thuật vĩ đại, là “lâu đài cổ trong lòng đất” của thế kỷ XX. Cùng Quảng Bình Travel tìm hiểu chi tiết hơn trong bài viết này nhé. 

Giới thiệu về địa đạo Vịnh Mốc

Địa đạo Vịnh Mốc – Sự tồn tại mang đậm giá trị lịch sử dân tộc dưới lòng đất. Địa đạo thuộc địa phận thôn Vịnh Mốc, xã Vĩnh Thạch, huyện Vĩnh Linh, Quảng Trị. Ngôi làng này đã từng bị không quân và pháo binh Mỹ tàn phá một cách ác liệt. Và hậu quả để lại là vô cùng nặng nề. Thế nhưng, có một điều mãi không thay đổi được. Đó chính là tinh thần kiên cường giữ làng, giữ xóm, giữ nước của dân tộc mình. Bà con đã quyết tâm chuyển cuộc sống xuống dưới lòng đất. Và kết quả là họ đã làm nên một hệ thống địa đạo to lớn, đồ sộ. Họ quyết tâm bám làng chiến đấu, một tấc cũng không rời!

Tìm hiểu về lịch sử xây dựng địa đạo Vịnh Mốc

Nói về quá khứ, đặc biệt là những năm kháng chiến chống Mỹ, lòng tôi lại dấy lên một tình yêu, một niềm tự hào khôn xiết. Vào những năm 1960, khi ấy, chính quyền VNCH đã không tiến hành tổng tuyển cử theo hiệp định Genève. Vì thế, Mỹ đã ra sức gây chiến. Chúng tấn công những phong trào yêu nước nổi dậy ở miền Nam Việt Nam ta. Đến năm 1965, Mỹ đã bắt đầu cuộc chiến tranh phá hoại ra Bắc. Lúc này, chúng muốn đánh phá Vĩnh Linh, Quảng Trị. Và từ giai đoạn 1965 – 1972, mảnh đất anh hùng đã liên tục bị đánh phá, đời sống bà con vô cùng cực khổ.

Theo thống kê, số bom đạn mà Mỹ đã ném phải lên đến nửa triệu tấn. Và trung bình thì mỗi một người dân địa phương phải gánh chịu đến 7 tấn. Đây quả thực là một số liệu khổng lồ, chứng minh tội ác của đế quốc!

Nhưng với tình yêu quê hương, đất nước, dân tộc, bà con Vĩnh Linh đã quyết sống chết bám trụ. Cuối năm 1963, Trung ương Cục Đảng Cộng sản Việt Nam đã gợi ý bà con đào địa đạo. Và công trình đã được bắt đầu xây dựng từ năm 1965, hoàn thành vào tháng 2, 1966. Đặc biệt, vị chỉ huy công trình này lúc bấy giờ học vấn chỉ vừa hết tiểu học. Đủ để hiểu sức mạnh tri thức của dân tộc ta lớn đến thế nào!

Cấu trúc độc đáo của địa đạo Vịnh Mốc

Cảm giác đầu tiên khi bước vào địa đạo đó chính là sự mát lạnh. Vốn dĩ vùng đất Quảng Trị đầy nắng gió, vì vậy nên việc thiết kế một không gian thông thoáng là điều hết sức cần thiết. Chính điều này đã giúp cho hàng trăm, hàng ngàn người dân thoải mái sinh hoạt và tinh thần chiến đấu luôn ở mức cao nhất. 

Càng đi sâu vào địa đạo, dưới ánh đèn, bạn có thể trông thấy rõ màu đất đỏ huyền thoại. Không chỉ là một làng hầm chiến đấu, địa đạo Vịnh Mốc còn chính là không gian sống ngầm của dân quân thời ấy. Nhờ có sự dạ gan, kiên cường cùng tình yêu đất nước mới giúp cho họ nỗ lực biến lòng đất thành pháo đài vững chãi. Mà quan trọng hơn, pháo đài ấy còn có 3 tầng thông nhau.

Các địa đạo sẽ bắt đầu từ giếng. Sau đó tỏa ra đường hầm, chạy một đường ngoằn nghoèo hình chữ Z. Mục đích là để tạo nên những đường khúc gấp, tuy khó đi nhưng vững chắc. Sử dụng vách đất để ngăn chặn đường đi của bom đạn. Quả thật rất khôn ngoan!

Ý nghĩa của địa đạo Vịnh Mốc

Một sự kiện mà bây giờ, mỗi khi nghĩ lại chúng ta đều cảm thấy tự hào. Đó là đã có lên đến 17 em bé chào đời và không một ai bị thương trong gần 2 ngàn ngày đêm tại địa đạo Vịnh Mốc. Thực sự kỳ diệu! Dấu ấn quá đẹp về mảnh đất và con người nơi này. Thời gian ấy, mọi người dùng địa đạo để trú ẩn, để tránh đạn bom. Song, cũng sử dụng “ngôi nhà” này để đánh địch, để cứu chữa thương binh. Và đã có đến hàng trăm chiếc thuyền cảm tử di chuyển từ địa đạo ra biển, chi viện cho Cồn Cỏ lúc bấy giờ.

Với những giá trị ấy, địa đạo đã được công nhận là di tích lịch sử, văn hóa cấp Quốc gia. Đến năm 2014, địa đạo tiếp tục được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt. Thời điểm hiện tại, địa đạo Vĩnh Mốc cũng là địa điểm du lịch hấp dẫn thuộc tuyến Quảng Trị. Hàng năm có hàng ngàn người tham quan, tìm hiểu.

Công trình độc đáo thời chống Mỹ, cứu nước không chỉ là một điểm đến. Mà hơn hết, đây còn là một minh chứng của lịch sử. Địa đạo Vịnh Mốc đã cho ta thấy được tinh thần kháng chiến kiên cường, bất khuất của dân tộc. Để qua đó, giáo dục thế hệ trẻ thời bình hôm nay về truyền thống yêu nước, dựng nước và giữ nước. Những thứ mà ta may mắn có được ngày hôm nay đều là nhờ công các anh hùng, các thế hệ ông bà đi trước mang lại. Độc lập, tự do là vô cùng quý giá. Hòa bình có được là không phải dễ. Thế nên, cố mà giữ, cố mà phát huy, mà trân trọng! 

Xem thêm: Lăng Minh Mạng