HỆ THỐNG HANG ĐỘNG Ở LỆ THỦY, QUẢNG BÌNH, BẠN CÓ BIẾT?

Ở xã Ngân Thủy, huyện Lệ Thủy (Quảng Bình) có một quần thể hang động tuyệt đẹp mang tên “Hang Ông Giáp”. Cái tên ấy có từ lâu rồi, hẳn phải có nguyên do gì đó. Chuyến về quê vừa rồi (12/2018) tôi quyết định đi cùng đoàn khảo sát của Công ty Du lịch Netin để tìm hiểu về nó.

Người Vân Kiều xã Ngân Thủy (Lệ Thủy, Quảng Bình) tự hào kể rằng bản làng họ là nơi Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng đến thị sát một thời gian để nghiên cứu địa hình, tìm cách chi viện cho chiến trường miền Nam, ông đã lưu lại trong những hang động đó cùng bộ đội.

“Hang Ông Giáp”, đó là một hang động nước mà dân trong vùng gọi là hang Khe Sung. Hang không lớn, phần ngoài được tôn cao như một sân khấu nhỏ. Nước trong hang không biết từ nguồn nào nhưng trong vắt, chảy không ngừng, có chỗ lội ngập thắt lưng. Qua một ngách nhỏ là một buồng hang lớn, rộng chừng 30 m, đi sâu đến 50 m, trong đó là thế giới của thạch nhũ lung linh, vàng óng.

Nếu đứng giữa bản Khe Sung, bạn sẽ được tận hưởng sự sảng khoái của một tâm trạng đang giữa một thảo nguyên cỏ mật xanh mướt, suối nước trong vắt lượn giữa thảo nguyên, chảy giữa muôn vạn ghềnh đá muôn hình vạn trạng, bao quanh là núi đá hùng vĩ mà trong lòng núi là những hang động tuyệt đẹp. Quả đây là một địa điểm lý tưởng cho những cuộc cắm trại, khám phá hang động, những cuộc đi cuối tuần cho các gia đình, nhóm bạn ở Quảng Bình vì có đường cho ô tô vào tận nơi.

ĐI TÌM DẤU TÍCH CÁI TÊN

Những ngày này 46 năm trước (12/1972- 12/2018), ngày mà Dân tộc ta đã bước vào “Cuộc đấu cuối cùng” cũng là những ngày thua nhục nhã của đế quốc Mỹ trong trận “Điện Biên Phủ trên không” ở Hà Nội.

Trước tháng 12/1972 mấy năm, Bộ chính trị, Bộ quốc phòng khẳng định lại nhận định của Bác Hồ – “trước sau thì Mỹ cũng sẽ dùng B52 đánh phá Hà Nội …”. Năm đó Bộ quốc phòng có cuộc họp tại Quảng Ninh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp hỏi bộ tư lệnh Phòng không, Không quân: “Các đồng chí có khẳng định ta bắn được B52 không”, “bao nhiêu B52 rơi thì Mỹ phải run sợ”? Tư lệnh Phòng Không, Không quân nói “chắc chắn là bắn được”. “trên 20 chiếc thì Mỹ phải run sợ”. Mỹ lúc đó có 194 máy bay B52. 20 chiếc là 12%, nhưng trong chiến dịch Điện Biên Phủ trên không bộ đội phòng không, không quân đã hạ đến 34 chiếc.

Nixson rất tự tin Hà Nội sẽ đầu hàng nên ngay sau khi ông ta ký quyết định dung B52 “Đưa Hà nội quay về thời Đồ Đá” gia đình ông ta đi nghỉ mát tại Kibiscaynơ Floryda. Nhưng khi Việt Nam đã bắn rụng 34 pháo đài bay, lập tức ông chủ Nhà trắng phải ký gấp lệnh “ngừng ném bom” vì cứ đà ấy chẳng những B52 mà cả phi công lái B52 cũng có nguy cơ “tuyệt chủng”.

Ít tai biết rằng, chiến thắng vẻ vang của binh chủng PKKQ có sự đóng góp rất quan trọng của binh chủng Thông tin trong thu thập thông tin tình báo qua các cuộc điện đàm liên lạc của các trung tâm chỉ huy và các phi công Mỹ mỗi khi B52 đi đánh đâu đó. Trung tâm tình báo điện đài đó được đặt tại hang khe Son, Ngân Thủy, Lệ Thủy, Quảng Bình.

Đơn vị tìm hiểu liên lạc không quân Mỹ được thành lập đầu tiên vào ngày 25/12/1969 với chỉ 10 chiến sỹ do Đại tá Trần Văn Tụng chỉ huy. 6 tháng sau (6/1970) đã có báo cáo đánh giá “lộ thông tin” của Mỹ. Thấy đây là một kết quả quan trọng, Bộ Quốc phòng đã quyết định đào tạo gấp rút 100 chiến sỹ về tiếng Anh trong vòng 12 tháng để bổ sung. Trung đoàn thông tin 75 đã ra đời từ đó. Nhiệm vụ của họ là dò bắt sóng liên lạc của đối phương, kết hợp với khai thác phi công Mỹ bị bắt để giải mã thông tin về các chuyến bay không kích của B52.

Ít lâu sau, bằng trí thông minh, sáng tạo của mình, các chiến sỹ thông tin đã giải mã được và thông báo trước 3 giờ về hướng xuất phát, số lượng máy bay, tọa độ đánh của B52 cho Bộ Quôc phòng. Hơn thế nữa, họ còn tìm ra thủ thuật gây nhiễu và cách tìm B52 trong nhiễu.

Trong chiến dịch giải phóng Quảng Trị, 4 Trung đoàn tên lửa đã được đưa vào Quảng Bình để “thực nghiệm” đánh B52, vừa hỗ trợ cho chiến dịch trên bộ vừa rút kinh nghiệm cách đánh B52. Đồng thời, thông báo tọa độ, thời gian B52 đánh cho Đoàn 559 và chiến trường miền Nam có phương án phòng tránh, giảm thiểu thương vong.

Vậy là, từ những năm 60, ở Ngân Thủy đã có một trung tâm thông tin bí mật, tấm bia lưu niệm của Bộ tư lệnh Thông tin đã được dựng ở đó. Câu chuyện của đồng bào Vân Kiều về đoàn xe đưa Đại tướng đến thị sát còn đó. Hẳn những tài liệu về nó sẽ được Bộ Quốc phòng giải mật khi thích hợp. Nhưng với tôi đấy là một quần thể hang động tuyệt vời tiềm năng cho du lịch Quảng Bình đặc biệt là Du lịch Lệ Thủy.

Đặng Ngọc Tuân